Son yapılan bir araştırma, kanser tedavisinde önemli bir ilerleme olarak görülüyor. “Cancer Cell” dergisinin 2023 yılında yayımladığı makalede, Kerzel, Giacca, Beretta, Bresesti, Notaro, Scotti, G. M., ve Squadrito’nun gerçekleştirdiği bu çalışma, karaciğerdeki makrofajların genetik mühendislik yoluyla yeniden programlanmasını ve bu sayede karaciğer metastazlarının tamamen yok edilmesini konu alıyor.
Araştırma, özellikle gastrointestinal kanserlerin karaciğer metastazlarına odaklanıyor. Bu metastazlar, kolorektal kanser (CRC) ve pankreatik duktal adenokarsinoma (PDAC) gibi kanser türlerinde sıkça rastlanan ve genellikle olumsuz sonuçlar doğuran bir durumdur. Mevcut tedavi yöntemleri, bu tür metastazlara karşı genellikle yetersiz kalırken, yeni araştırma umut verici bir alternatif sunuyor.
Kerzel ve ekibinin yürüttüğü bu çalışmada, karaciğerin mikroçevresinde bulunan makrofajlar, genetik mühendislik yoluyla yeniden programlanıyor. Bu sayede, karaciğerin tümör mikroçevresi (TME) aktive edilerek, güçlü bir antitümör bağışıklık yanıtının oluşması sağlanıyor. Araştırmacılar, bu süreci gerçekleştirmek için Interferon alfa (IFNα) kodlayan DNA dizilerini içeren lentiviral vektörleri (LV’ler) kullanıyorlar. IFNα, genellikle antiviral ve bağışıklık sistemini düzenleyici özellikleri ile tanınan bir sitokindir. Bu çalışmada, IFNα’nın karaciğer makrofajları tarafından doğrudan üretilmesi, bağışıklık sisteminin tümör hücrelerine karşı reaksiyon göstermesini tetikleyen ana faktör olarak belirlenmiştir.
Karaciğer makrofajlarının IFNα üretmesi, özellikle CD8+ T hücrelerinin aktivasyonuna yol açmaktadır. CD8+ T hücreleri, kanser hücrelerini tanıyıp yok edebilen bağışıklık sisteminin önemli bir bileşenidir. Bu hücreler, tümör hücrelerini hedef alarak, bu hücrelerin çoğalmasını ve yayılmasını engellemeye yardımcı olur. Araştırmada, IFNα üreten makrofajların varlığının, CD8+ T hücrelerinin sayısını ve aktivitesini artırdığı gözlemlenmiştir. Bu artış, tümör içi infiltrasyonun da yükselmesine neden olmuş, yani daha fazla CD8+ T hücresi tümör dokusuna girmiş ve tümör hücrelerine karşı etkili bir şekilde mücadele etmiştir.
Tümör hücrelerinin büyümesinin engellenmesi ve bazı durumlarda tamamen yok edilmesi, IFNα’nın bu hücreler üzerindeki doğrudan ve dolaylı etkilerinden kaynaklanmaktadır. IFNα, bağışıklık sisteminin tümör hücrelerine karşı daha etkili bir şekilde savaşmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda tümör hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını doğrudan baskılayan mekanizmaları da harekete geçirebilir.
Bu çalışma, karaciğer metastazlarının tedavisindeki mevcut zorlukların üstesinden gelmek için yeni ve umut verici bir yol sunuyor. İlerleyen dönemlerde yapılacak klinik çalışmalar, bu stratejinin insanlarda ne kadar etkili olacağını ve kanser tedavisinde yeni bir sayfa açıp açmayacağını belirleyecek. Eğer bu yaklaşım başarılı olursa, karaciğer metastazları olan kanser hastaları için yeni ve daha etkili tedavi seçenekleri sunulabilecek.
Kaynak: Kerzel, T., Giacca, G., Beretta, S., Bresesti, C., Notaro, M., Scotti, G. M., … & Squadrito, M. L. (2023). In vivo macrophage engineering reshapes the tumor microenvironment leading to eradication of liver metastases. Cancer Cell, 41(11), 1892-1910.
